Αποκατάσταση αδικιών με ένα νέο φορολογικό σύστημα (28 Δεκεμβρίου 2011)
Η βασική αποστολή του φορολογικού συστήματος είναι η μεταβίβαση στο Δημόσιο των αναγκαίων πόρων για τη χρηματοδότηση των δαπανών του. Η μεταβίβαση αυτών των πόρων πρέπει να γίνεται με το χαμηλότερο κόστος δημοσιονομικό και συμμόρφωσης των φορολογουμένων φυσικών και νομικών προσώπων. Πέραν αυτής μια άλλη βασική αποστολή του φορολογικού συστήματος, ως εργαλείου άσκησης οικονομικής πολιτικής είναι η αύξηση του παραγόμενου προϊόντος, με ταυτόχρονη διασφάλιση της δίκαιης διανομής του.
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση για να αποδειχθεί το αυτονόητο, δηλαδή ότι το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα της χώρας, κυρίως λόγω της πολυπλοκότητας και της αστάθειάς του, παρουσιάζει μια σειρά από αδυναμίες με αποτέλεσμα να μην επιτελεί την αποστολή του.
Μεγάλος αριθμός φόρων, πολυπλοκότητα η οποία καθιστά πολλές φορές δυσνόητες τις φορολογικές διατάξεις, δυσχερείς διαδικασίες εφαρμογής και αστάθεια είναι τα κύρια αγκάθια. Φόροι που επιβλήθηκαν σταδιακά τροποποιούμενοι και συμπληρούμενοι συνεχώς, συνήθως κάτω από την ασφυκτική πίεση για νέα φορολογικά έσοδα, άνευ ουσιαστικής και σε βάθος μελέτης οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Διατάξεις διάσπαρτες σε διάφορους νόμους απαρτίζουν σήμερα το μωσαϊκό που λέγεται εθνικό φορολογικό σύστημα, καθιστώντας το αναποτελεσματικό και αντιαναπτυξιακό. Επίσης πρέπει να επισημανθεί ότι πολλά και ιδιαίτερα σημαντικά προβλήματα, τα οποία εκτοξεύουν σε δυσθεώρητα ύψη το δημοσιονομικό κόστος και το κόστος φορολογικής συμμόρφωσης, παράγονται από τις υφιστάμενες διαδικασίες εφαρμογής και είσπραξης των φόρων, ελάχιστες εκ των οποίων έχουν εκσυγχρονισθεί.
Η κυβέρνηση εξήγγειλε τη δημιουργία ενός νέου εθνικού φορολογικού συστήματος και η αξιωματική αντιπολίτευση παρουσίασε την πρότασή της για την επανεκκίνηση της οικονομίας με νέο φορολογικό σύστημα. Βλέπουμε λοιπόν ότι θεωρείται πλέον απαραίτητη μια ευρεία δομική αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος.
Ένα πραγματικά νέο εθνικό φορολογικό σύστημα για να πετύχει πρέπει να επιδιώκει την δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών και την αναδιανομή του εισοδήματος. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να επιδιωχθεί η ενίσχυση των άμεσων φόρων σε σχέση με τους έμμεσους και να αποφευχθούν πρακτικές οι οποίες θα αποδυναμώσουν τα ήδη αποδυναμωμένα κίνητρα ανάληψης επιχειρηματικών δηλαδή οικονομικών δραστηριοτήτων. Πρέπει να επισημανθεί ότι το μέγεθος της φορολογικής επιβάρυνσης των κερδών από επιχειρηματικές δραστηριότητες πρέπει να μελετηθεί ουσιαστικά έτσι ώστε αφ’ ενός να πάψει η υφιστάμενη διαφορετική φορολογική επιβάρυνση λόγω νομικής μορφής και αφ’ ετέρου να υπάρξει μόνιμου χαρακτήρα αύξηση των φορολογικών εσόδων από την αύξηση της επενδυτικής και εν γένει επιχειρηματικής δραστηριότητας και της μέσω αυτής αύξησης της απασχόλησης.
Παρότι βιώνουμε μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση έχει ωριμάσει πλέον η σκέψη μιας ουσιαστικής φορολογικής αναμόρφωσης. Η πολιτεία αφού ανέλαβε την πρωτοβουλία να την προωθήσει ξεκινώντας το διάλογο πρέπει, λαμβάνοντας υπόψη τις σοβαρού περιεχομένου προτάσεις που έχουν κατατεθεί, να προχωρήσει άμεσα στην υλοποίηση της.
Στο πλαίσιο αυτό ως πρωταρχική επιδίωξη θα πρέπει να είναι η απλοποίηση διότι σήμερα η πολυπλοκότητα του συστήματος και των διαδικασιών εφαρμογής της φορολογικής νομοθεσίας και είσπραξης των φορολογικών εσόδων είναι το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα.
Επίσης σημαντική επιδίωξη πρέπει να είναι η σταθερότητα του φορολογικού συστήματος διότι είναι κύριος παράγοντας ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Πέραν όμως αυτού είναι εξ’ ίσου κύριος παράγοντας σχεδιασμού οικονομικής πολιτικής, πολιτικής η οποία μπορεί να συμβάλλει στην προσέλκυση επενδύσεων και στην αύξηση της απασχόλησης έτσι ώστε να υπάρξει ευημερία.
Η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας δεν είναι ικανοποιητική και οι προοπτικές της φαντάζουν, τη δεδομένη χρονική στιγμή, δυσοίωνες. Αυτός και μόνο ο λόγος μπορεί να καθιστά πολύ δύσκολο το εγχείρημα αυτό αλλά δεν το καθιστά αδύνατο, συνεπώς δεν μπορεί να προβληθεί ως άλλοθι για μια ακόμα αναβολή.
Τα φορολογικά μέτρα που έχουν ληφθεί τον τελευταίο καιρό έχουν πλήξει κατά κύριο λόγο τους συνεπείς. Καιρός είναι με ένα νέο εθνικό φορολογικό σύστημα να αποκατασταθεί αυτή η αδικία, καιρός είναι να μετατεθεί το μεγαλύτερο φορολογικό βάρος σε αυτούς που όλα αυτά τα χρόνια με τη αντικοινωνική στάση τους φέρουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για τη σημερινή κατάσταση.
Τα σκληρά οικονομικά μέτρα οδηγούν στην εξαθλίωση (15 Οκτωβρίου 2011)
Άλλη μια εβδομάδα πέρασε και ακόμα δεν δημοσιοποιήθηκε το νέο εθνικό φορολογικό σύστημα. Αντί για αυτό είδαμε μόνο κάποια επιπλέον μπαλώματα σε ένα χιλιομπαλωμένο υφιστάμενο φορολογικό σύστημα το οποίο παράγει στρεβλώσεις και αυξάνει το δημοσιονομικό κόστος επηρεάζοντας αρνητικά, σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό, την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Αν τα φορολογικού περιεχομένου μέτρα τα οποία ανακοινώθηκαν αυτές τις ημέρες τα θεωρήσουμε ως προοίμιο του επερχόμενου νέου εθνικού φορολογικού συστήματος, τότε πρέπει να αρχίσουμε να ανησυχούμε διότι αντί για ένα εργαλείο ανάπτυξης και προόδου όπως περιμέναμε, θα δούμε ένα ακόμα ένα φορολογικό σύστημα περίπλοκο, άκαμπτο, αντιαναπτυξιακό και κοινωνικά άδικο. Ένα τέτοιο σύστημα θα οδηγήσει μαθηματικά στην περαιτέρω μείωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα μας, μείωση η οποία θα οφείλεται σε απώλεια σοβαρών ξένων επενδύσεων ή/και ματαίωση υλοποίησης αναπτυξιακών προγραμμάτων από υφιστάμενες επιχειρήσεις ή/και μαζική φυγή επιχειρήσεων σε άλλες χώρες κατά κύριο λόγο γειτονικές. Αποτέλεσμα της μείωσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας θα είναι να καταγράφονται αρνητικοί ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης και φυσικά δραματική αύξηση της ανεργίας. Το ζητούμενο είναι η χώρα να μπει σε τροχιά ανάπτυξης αλλά βέβαια για να υπάρξει ανάπτυξη πρέπει να υπάρχει ένα σωστά δομημένο μοντέλο και για να υπάρξει ένα τέτοιου είδους μοντέλο πρέπει να υπάρχει όραμα και οργάνωση, απαραίτητα συστατικά τα οποία δυστυχώς στη χώρα μας οι εκάστοτε κυβερνώντες απλά δεν διαθέτουν.
Πρέπει λοιπόν η ανάπτυξη να αποτελέσει κύριο στόχο γιατί μέσω αυτής μπορεί να επέλθει και η εξυγίανση των δημοσιονομικών μεγεθών και ένα από τα βασικότερα εργαλεία, όπως πολλές φορές έχω αναφέρει, είναι και το φορολογικό σύστημα. Το υπάρχον φορολογικό σύστημα αμφισβητείται από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Οι πολίτες το θεωρούν αναξιόπιστο και κοινωνικά άδικο έχοντας, δικαιολογημένα, την αίσθηση ότι χρησιμοποιείται συνεχώς μεταβαλλόμενο μόνο και μόνο ως εισπρακτικό εργαλείο για την εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας, αίσθηση η οποία συνεχώς αυξάνεται ειδικά μετά τις τελευταίες αλλαγές που αφορούν την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και τη δραστική μείωση των φοροαπαλλαγών. Τελικά η κοινωνική δικαιοσύνη έχει πάει περίπατο όταν το αφορολόγητο διαμορφώνεται κάτω από το επίπεδο φτώχειας, όταν τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα λεηλατούνται φορολογικά και ειδικά όταν οι τρίτεκνοι και οι πολύτεκνοι επιβαρύνονται περισσότερο από όλους τους άλλους φορολογούμενους.
Σήμερα τα μέτρα που λαμβάνονται είναι μέτρα που εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο τα συμφέροντα των δανειστών μας και δεν αποπνέουν αίσθηση κοινωνικής δικαιοσύνης. Οι μισθοί των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα συρρικνώνονται δραματικά και σε λίγο θα ακολουθήσουν και οι μισθοί των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, οι δε συντάξεις και αυτές ακολουθούν την ίδια πορεία. Αποτέλεσμα, πάντα σε συνδυασμό με τα φοροεισπρακτικά μέτρα, είναι να κυκλοφορεί όλο και πιο λιγότερο χρήμα στην αγορά. Λιγότερο χρήμα στην αγορά σημαίνει περισσότερα λουκέτα άρα περισσότερη ανεργία. Ενώ αυξάνει η ύφεση οι κυβερνώντες νομίζουν ότι συνεχίζοντας να εφαρμόζουν πολιτική φοροεπιδρομών και μείωσης των εισοδημάτων, θα οδηγήσουν τη χώρα σε εξυγίανση των δημοσιονομικών μεγεθών και δυνατότητα διαχείρισης του ήδη δυσθεώρητου δημοσίου χρέους προβάλλοντας σαθρά επιχειρήματα για να δικαιολογήσουν την αποδοχή κάθε είδους επιθυμίας που θέτουν στο τραπέζι των συζητήσεων οι τεχνοκράτες της τρόικα.
Οι πολίτες αυτής της χώρας δίκαια πλέον αναρωτούνται αν είναι ελεύθεροι ή οικονομικοί σκλάβοι ταγμένοι να δουλεύουν όχι για την ευημερία τους αλλά για να διασφαλίσουν τα συμφέροντα των δανειστών μας επιβιώνοντας με ψίχουλα. Αν κάποιος βιαστεί να απαντήσει ότι είναι ελεύθεροι τότε θα πρέπει να του υπενθυμίσουμε ότι δεν μπορούν να αισθάνονται και να είναι ελεύθεροι όταν οδηγούνται συντεταγμένα στην εξαθλίωση ελλείψει της στοιχειώδους προστασίας από το κράτος.
Τα σκληρά οικονομικά μέτρα τα οποία επιβάλλονται επιδεινώνουν την ύφεση και εντείνουν την ανασφάλεια των πολιτών, οδηγώντας τους σε δίκαιη έκφραση αγανάκτησης και θυμού γιατί ενώ έχουν δικαίωμα σε μια καλύτερη ζωή και σε ένα καλύτερο αύριο παλεύουν για να επιβιώσουν σήμερα μη γνωρίζοντας αν θα ξημερώσει το αύριο.
